Nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam, đang áp dụng thực hành Montessori tại nhà. Phương pháp này linh hoạt được áp dụng cho trẻ ở cả trường học và gia đình. Chúng tôi sẽ cung cấp hướng dẫn để ba mẹ có thể thực hành phương pháp, bài tập kỹ năng sống montessori này tại nhà.
Ứng dụng phương pháp Montessori và tác dụng đến hiệu quả học tập
Tại hệ thống trường mầm non Little Bean Montessori, việc áp dụng phương pháp Montessori được thực hiện khoa học và đáp ứng đầy đủ triết lý giáo dục Montessori. Môi trường và không gian được tạo ra nhằm giúp trẻ phát huy tối đa tiềm năng của bản thân. Nhờ sự ứng dụng phương pháp Montessori, trẻ em được giáo dục tại đây phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất và tinh thần.
Và đây là 5 bài tập kỹ năng sống Montessori dành cho bé:
Về nhân cách
- Tự phán đoán, tự chịu trách nhiệm và tự quyết định hành vi của bản thân.
- Tư duy linh hoạt và biểu hiện bản thân một cách tích cực.
- Tự tin với hành động và thái độ của bản thân.
- Độc lập, chủ quan và không bị ảnh hưởng bởi ý kiến của người khác.
- Quyết tâm và tập trung hoàn thành công việc đã lựa chọn.
- Nhiệt tình, tích cực và luôn hướng tới tương lai.
- Xây dựng mục tiêu cho bản thân và không chấp nhận kết quả dưới mục tiêu đã đề ra.
Thói quen nề nếp trong cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày
- Tuân thủ thói quen, nề nếp sinh hoạt đúng giờ giấc và đảm bảo sự trật tự.
- Sử dụng thời gian một cách thông minh và hiệu quả.
- Giữ gìn đồ dùng và hoàn thành công việc đúng thời hạn.
- Thường xuyên thể hiện thói quen chào hỏi tốt.
- Tuân thủ cách ăn uống sạch sẽ và lành mạnh.
- Tự vệ sinh cá nhân và đảm bảo sự sạch sẽ.
- Lựa chọn trang phục phù hợp với sở thích cá nhân.
- Đặt đồ dùng về đúng vị trí sau khi sử dụng.
Kỹ năng ứng xử, giao tiếp xã hội
- Thực hiện thói quen, nề nếp sinh hoạt đúng giờ giấc, trật tự: Tuân thủ các thói quen và nề nếp trong cuộc sống, đảm bảo giờ giấc, sắp xếp công việc và đồ đạc một cách gọn gàng.
- Sử dụng thời gian một cách hiệu quả: Tận dụng thời gian một cách thông minh, hoàn thành nhiệm vụ trong thời gian hợp lý.
- Tổ chức đồ đạc và công việc: Luôn giữ đồ đạc và công việc của mình trong tình trạng sạch sẽ, ngăn nắp.
- Thói quen giao tiếp tốt: Chào hỏi mọi người một cách lịch sự, thể hiện sự tôn trọng và quan tâm đến người khác.
- Ăn uống lành mạnh: Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, đúng mực, đảm bảo sức khỏe.
- Vệ sinh cá nhân: Tự giữ gìn vệ sinh cá nhân một cách tốt nhất, bảo vệ sức khỏe và hạn chế lây nhiễm bệnh.
- Lựa chọn trang phục: Chọn trang phục phù hợp với sở thích và tình huống, phù hợp với tiêu chuẩn văn hóa và đạo đức.
- Xây dựng mối quan hệ tốt: Chủ động giao lưu, kết bạn và tạo mối quan hệ tốt với mọi người xung quanh, hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động chung.
- Kỹ năng giao tiếp và học tập: Lắng nghe và tiếp thu ý kiến của người khác để cải thiện bản thân, tổng hợp ý kiến chung và đảm bảo vai trò của mình trong các hoạt động chung.
- Giải quyết vấn đề và hỗ trợ người khác: Bình tĩnh tiếp nhận và tự giải quyết các vấn đề, giúp đỡ bố mẹ và những người gặp khó khăn, tàn tật. Luôn quan tâm đến người khác và sẵn sàng hỗ trợ họ khi cần thiết.
- Tinh thần vui vẻ, hài hước: Luôn giữ tinh thần vui vẻ, có tính hài hước và mang lại không khí vui tươi cho
Kỹ năng học tập
- Có khả năng tập trung cao, tập trung vào công việc đang làm.
- Luôn chú ý lắng nghe trong các hoạt động học tập.
- Hiểu và nắm rõ hướng dẫn của giáo viên, thực hiện đúng yêu cầu.
- Mê viết văn, đọc sách, có tốc độ đọc nhanh và đọc được nhiều sách.
- Có khả năng xử lý số liệu nhanh, tư duy toán học tốt.
- Luôn có ý thức học hỏi, muốn cải thiện kiến thức của mình.
- Chăm chỉ, nghiêm túc học tập và chủ động cải thiện kỹ năng của mình.
Kỹ năng làm việc
- Thích sáng tạo, làm sản phẩm.
- Luôn say mê, hứng thú, sáng tạo đối với công việc được giao.
- Có khả năng tự giải quyết công việc tốt.
- Thực hiện công việc một cách cẩn thận, tỉ mỉ. Có ý thức sử dụng đồ vật giữ gìn cẩn thận.
- Lập và thực hiện công việc theo kế hoạch
Có thể nói, việc áp dụng phương pháp montessories vào trong giáo dục giúp trẻ phát triển toàn diện một cách tự nhiên nhất.
Những bài thực hành
Hoạt động chăm sóc môi trường
Thực hiện các hoạt động chăm sóc môi trường có thể giúp trẻ tăng sự quan tâm đến môi trường xung quanh và mở rộng tầm nhìn của mình. Có thể tham khảo một số hoạt động như lau dọn, vệ sinh đồ dùng, chăm sóc cây, tưới nước hoặc trồng cây.
Hoạt động sáng tạo bằng đồ chơi
Tham gia hoạt động sáng tạo với đồ chơi không chỉ mang đến niềm vui và sự thích thú cho trẻ mà còn giúp cho quá trình phát triển toàn diện của trẻ trở nên hiệu quả. Có thể tham khảo một số đồ chơi Montessori như bảng hoạt động, đồ chơi chữ cái và số đếm, hoặc các đồ chơi thí nghiệm
Hoạt động chăm sóc bản thân
Bằng việc thực hiện các hoạt động chăm sóc bản thân, trẻ sẽ có thể tự làm các công việc như chải tóc, đánh răng, lau mặt, thắt dây giày, xếp khay đồ ăn, may đồ vật, nấu những món ăn đơn giản hoặc tự dọn bàn ăn. Ngoài ra, các hoạt động như di chuyển đồ vật bằng tay hoặc sử dụng các công cụ khác cũng giúp cho trẻ phát triển kỹ năng tự hỗ trợ và độc lập.
Phân công công việc cho các thành viên
Phân chia các nhiệm vụ trong gia đình sẽ giúp trẻ phát triển tính trách nhiệm. Trẻ thường rất thích được giao công việc trong gia đình, do đó việc này sẽ đem lại hiệu quả tốt nhất để giúp trẻ có trách nhiệm hơn.
Hoạt động vui chơi giải trí
Việc thực hành montessori tại nhà không chỉ tập trung vào học và làm việc mà còn cần thiết phải có các hoạt động giải trí vui chơi cho trẻ. Để giúp trẻ thư giãn thông qua các trò chơi vận động, trí tuệ hoặc hoạt động nghệ thuật như tô tranh, ba mẹ có thể tổ chức hoặc cho trẻ tham gia.
Những lưu ý của ba mẹ khi áp dụng thực hành montessori tại nhà
Để thực hành phương pháp montessori tại nhà, ba mẹ cần chú ý đến một số điểm quan trọng như sau:
Để giúp trẻ phát triển khả năng tự lập và tính chủ động, ba mẹ cần bố trí đồ dùng trong gia đình ở mức độ vừa tầm với trẻ. Ví dụ, các hoạt động cá nhân như lau bàn hay lau mũi cần được bố trí ở độ cao phù hợp với trẻ. Ba mẹ nên tạo cho trẻ một không gian an toàn để tiếp xúc với các vật dụng một cách tối ưu.
Thực hành phương pháp montessori tại nhà đòi hỏi ba mẹ phải dành nhiều thời gian và kiên nhẫn để trẻ có thể tự làm mọi việc, chẳng hạn như tự đi giày thay vì được bố mẹ giúp đỡ. Mặc dù việc này có thể tốn nhiều thời gian hơn, nhưng đây là một bước quan trọng để rèn luyện kỹ năng tự lập cho trẻ từ khi còn nhỏ.
Trẻ ở độ tuổi mầm non chưa có khả năng nhận thức hoàn chỉnh, nhưng vẫn có thể nhận thấy các vấn đề xung quanh mình. Vì vậy, ba mẹ cần giải thích và cung cấp cho con các gợi ý và hướng dẫn để giúp trẻ tự giải quyết vấn đề.
Tuy nhiên, việc rèn luyện kỹ năng tự lập không có nghĩa là ba mẹ bỏ mặc con và để trẻ tự lo mọi thứ. Trẻ vẫn cần sự hỗ trợ từ ba mẹ để hoàn thành các nhiệm vụ của mình. Vì vậy, ba mẹ cần quan sát con kỹ hơn để có thể hỗ trợ trẻ một cách kịp thời.